wydawać się
  • zdaje się być
    7.05.2004
    7.05.2004
    Szanowni Państwo,
    które z poniższych zdań jest poprawne?
    1. Zmartwieniem transplantologów zdaje się być problem, jak zaspokoić zapotrzebowanie na organy.
    2. Zmartwieniem transplantologów zdaje się problem, jak zaspokoić zapotrzebowanie na organy.

    Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.
    Serdecznie pozdrawiam
    Zbigniew Sepioł
  • chować i potknąć się
    27.09.2001
    27.09.2001
    Mam dwa pytania:
    Pierwsze dotyczy beznadziejnego, wydawałoby się, sporu, w którym pozostaję od pewnego czasu. Chodzi mianowicie o czasownik chować, a konkretnie jego formę dokonaną schować. Dla mnie naturalna odmiana tego czasownika to: ja schowam, ty schowasz, oni schowają…, co za tym idzie, prosząc kogoś o schowanie czegoś, pytam „Schowasz to?”. Tymczasem mój mąż, pochodzący z innego miasta, uparcie prosi mnie „Schowiesz?”. Mnie ta forma po prostu w głowie się nie mieści!!! Co gorsza, mam powody przypuszczać, iż mój mąż w stronach, z których pochodzi, nie jest jedyną osobą używającą tej formy. Tymczasem ja w Małopolsce z takim sformułowaniem nigdy się nie spotkałam. Czy to jakaś gwara, czy błąd? A jeśli tak, to czyj?…
    Drugie pytanie dotyczy również czasownika dokonanego – chodzi mianowicie o potknąć się: czy forma potkłam się jest dopuszczalna, czy też jedynym dopuszczalnym sformułowaniem jest tu potknęłam się?
    Bardzo dziękuje za rozwianie watpliwości.
    Z wyrazami szacunku,
    Maga
  • Czy widziały panie, co się stało?
    26.09.2017
    26.09.2017
    Szanowni Państwo,
    kiedy zwracam się do dwóch osób, z których z jedną jestem na ty, a z drugą nie, powstaje pewien problem. Np.:
    1. Czy pani i Helena widziałyście, co się stało?
    2. Czy widziały panie, co się stało?
    3. Czy widziała pani z Heleną, co się stało?
    4. Czy widziałyście panie, co się stało?
    5. Czy widziała pani i Helena, co się stało?

    Czy któraś propozycja jest lepsza od pozostałych? A może jeszcze inaczej?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • foszyć się
    27.12.2007
    27.12.2007
    Dzień dobry!
    Obecnie bardzo często spotyka się w uzusie czasownik foszyć się, używany jako synonim związków wyrazowych stroić fochy, obrażać się. Domyślam się, iż etymologicznie wiąże się z rzeczownikiem fochy, czyli 'dąsy, kaprysy, grymasy'. Chciałabym się dowiedzieć:
    – jakie dokładnie ma znaczenie,
    – czy jest to błąd językowy, czy już forma dopuszczalna?
  • kapnąć się
    7.01.2005
    7.01.2005
    Wiem, że wyraz, o którego poprawną odmianę chciałbym zapytać, jest kolokwializmem – czy też „gwaryzmem” – lecz jego znaczenie zdaje mi się żartobliwe i trudno chyba doszukać się w używaniu tego słowa (oczywiście w mowie potocznej) jakichś złych stron. A mianowicie – (s)kapnąć (się), czyli 'przypomnieć sobie, zauważyć, uświadomić sobie nagle coś, pojąć'. Jak wyglądają (prawidłowe gramatycznie) formy czasu przeszłego? Kapłem/kapnąłem (się), kapłeś/kapnąłeś się, skapnęła/skapła się?
  • ktoś nie umywa się do kogoś
    27.10.2004
    27.10.2004
    Jakie jest źródło wyrażenia „Ona się nawet nie umywa do pani” – dlaczego został tu użyty czasownik umywać się?
  • Nazwy osób, do których się zwracamy w listach

    9.02.2023
    9.02.2023

    Dzień dobry,

    nurtuje mnie kwestia pisowni zaimków osobowych i dzierżawczych. Czy zawsze należy pisać je wielką literą, gdy zwracamy się do adresata listu/e-maila? Wydaje mi się, że gdy zwracamy się na przykład do osoby, która wyrządziła nam krzywdę, to nie jesteśmy zobowiązani do zachowania formy grzecznościowej. Napisałabym zatem „Życzę ci, kanalio, by spotkała cię podobna przykrość”, ale nie jestem pewna swojej racji.

    Serdecznie pozdrawiam!

  • Postaram się udowodnić

    14.04.2022
    14.04.2022

    Szanowni Państwo, od dłuższego czasu piekielnie nurtuje jeden z elementów dotyczący wstępu rozprawki (tzw. zapowiedź dalszej części pracy), mianowicie zdanie: "Postaram się to udowodnić...". Niektórzy nauczyciele wręcz zabraniają pisać w tenże sposób. Uważają, że należy napisać: "Udowodnię to...". Czy to, że dany uczeń POSTARA SIĘ udowodnić swoją tezę jest błędne? Proszę rozwiać tę kwestię raz na zawsze.

  • Spotkajmy się na stacji metra „Wilanowska”
    4.07.2018
    4.07.2018
    Szanowni Państwo,
    parę lat temu zadałem pytanie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-stacji-metra;15446.html i do dziś nie jestem usatysfakcjonowany odpowiedzią w kontekście tego, czy mówić Spotkajmy się na metro, czy na metrze Wilanowska. Odpowiedź prof. Bańki nie trafia do mnie choćby o tyle, że czasem nie chodzi o spotkanie na samej stacji, ale np. na pętli autobusowej zlokalizowanej przy stacji metra i nazywającej się tak samo.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Stopni i tytułów się nie sumuje

    3.10.2016
    3.10.2016

    Odnoszę się do porady dotyczącej łączenia skrótów dr i inż.. Jak się wydaje, tak jest w języku angielskim, a nie w polskim, gdzie doktor jest stopniem naukowym, a inżynier i magister inżynier – tytułami zawodowymi (również w naukach o zarządzaniu!). Wg tego, w zależności od miejsc ukończenia studiów, należałoby używać rozmaitych skrótów np. dr, mgr, inż. – (np. mgr nauk matematycznych, inż. nauk o zarządzaniu, który zdobył doktorat z nauk techn.).

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego